بررسی مفهوم‌سازی فرهنگی ازدواج و فرزندآوری در میان زنان شهر تهران: با رویکرد جامعه شناسی زبانی-شناختی

نویسندگان

  • ابراهیم فیاض دانشیار گروه مردم‏ شناسی، دانشکدة علوم اجتماعی، دانشگاه تهران
  • لیلا اردبیلی دانشجوی دکتری مردم ‏شناسی، دانشکدة علوم اجتماعی، دانشگاه تهران
چکیده مقاله:

تحقیقات اخیر در حوزة علوم‏شناختی دربارة استعارۀ مفهومی نشان داده‏اند که استعاره صرفاً یک پدیدة زبانی نیست، بلکه اساساً فرایندی مفهومی‏ـ تجربی است که جهان ذهنی ما را ساخت‌مند می‏کند و ابزاری است که منعکس‏کنندة منشأ ساختارهای شناختی تفکر انسان است. پژوهش حاضر بر آن است با بررسی مفهوم‏سازی‏های استعاری ازدواج و فرزند،که در کاربردهای زبان فارسی روزمره به‏وفور دیده می‏شوند، نشان دهد که چگونه بررسی استعاره‏های مفهومی در چارچوب زبان‏شناسی اجتماعی‏ـ شناختی می‏تواند ما را در درک بهتر بازنمایی‏های جمعی و شناخت فرهنگی ازدواج و فرزندآوری یاری رساند. برای رسیدن به این هدف، پژوهش حاضر با استفاده از راهبرد قوم‏نگاری و فن مصاحبه‏‏های نیمه‏ساخت‏یافته از زنان متأهل دارای فرزند، بین سنین 50 تا 70 سالِ ساکن شهر تهران، استعاره‏های رایج در مفهوم‏سازی ازدواج و فرزند را به‏دست آورده و در ادامه با تکیه بر نظریة استعاره‏های مفهومی، آن‌ها را مورد تحلیل کیفی قرار داده است. نتایج نشان می‏دهند که استعاره‏های به‏دست‏آمده در بررسی بازنمایی جمعی و شناخت فرهنگی مفهوم ازدواج و فرزند معنادارند و به ما کمک می‏کنند به درک عمیقی از فهم فرهنگی این مفاهیم در جامعه دست یابیم.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تأثیر مؤلفه‌های سبک زندگی بر نگرش به فرزندآوری (مطالعۀ موردی: زنان در آستانۀ ازدواج شهر تهران)

ایران طی دهه‌های اخیر با مسئله‌ای جمعیتی به نام کاهش شدید باروری مواجه شده است. با توجه به حرکت جامعۀ ایران به سمت مدرنیته و در‌نتیجه تغییر سبک زندگی افراد، سؤال اساسی این تحقیق آن است که تغییر در سبک زندگی چه اندازه می‌تواند نگرش کنش‌گران در معرض باروری را تحت‌تأثیر قرار دهد. پژوهش حاضر با هدف تأثیر مؤلفه‌های سبک زندگی بر نگرش به فرزندآوری بین زنان در آستانۀ ازدواج مراجعه‌کننده به شبکه‌های بهد...

متن کامل

تبیین جامعه شناختی دیرهنگامیِ ازدواج در میان جوانان شهرستان طارم

پژوهش حاضر به بررسی عوامل مؤثر بر دیرهنگامی ازدواج در شهرستان طارم پرداخته است که متوسط سن ازدواج در آن از کل کشور بیشتر است. برای بررسی این پدیده، عوامل مؤثر بر به­ تأخیرافتادن سن ازدواج در بین دو گروه مجردها و متأهل­ های 25-39 ساله به­ صورت پیمایشی در نمونه­ای 374 نفری بررسی شده است. نتایج نشان داد از میان عواملی که تأثیرشان بر دیرهنگامی ازدواج بررسی شده است (نگرش به ازدواج، دین­داری، توقعات...

متن کامل

تأثیر مؤلفه‌های سرمایۀ اجتماعی و فرهنگی بر نگرش به فرزندآوری (مورد مطالعه: زوجین در آستانۀ ازدواج شهر تهران)

در پژوهش حاضر تأثیر مؤلفه‌های سرمایة اجتماعی و فرهنگی بر نگرش زوجین در آستانة ازدواج شهر تهران درمورد فرزندآوری بررسی می‌شود. در این پژوهش که به روش پیمایش انجام‌ گرفته است، ۴۰۰ زوج در آستانة ازدواج مراجعه‌کننده به مراکز بهداشتی و درمانی شهر تهران با استفاده از روش نمونه‌گیری چندمرحله‌ای طبقه‌ای انتخاب و با کمک ابزار پرسشنامه بررسی شدند. متغیرهای مستقل استفاده‌شده برای تبیین نگرش زوجین در آستان...

متن کامل

بررسی جامعه شناختی عوامل موثر بر ترس از جرم در میان زنان شهر تهران

امروزه ترس از جرم و عدم احساس امنیت اجتماعی، موضوعی است که بحث امنیت در شهرها را به چالش کشانده و بدین سبب مورد توجه محققین علوم اجتماعی و جرم شناسی قرار گرفته است. بر اساس مطالعات انجام شده در کشورهای غربی، زنان به مراتب بیش تر از مردان از جرم می ترسند و حال آنکه کمتر از مردان قربانی جرائم مختلف واقع می شوند. در مقاله حاضر که مبتنی بر یک پژوهش کیفی می باشد، سعی شده تا با استفاده از مصاحبه های ...

متن کامل

تبیین جامعه شناختی مدیریت بدن و ارتباط آن با عوامل اجتماعی و فرهنگی در میان دختران و زنان شهر تبریز

در عصر حاضر با رشد فرهنگ مصرفی و رسانه های ارتباط جمعی ، بدن اهمیت بسیاری یافته است. یکی از مسائل مطرح شده در حوزه جامعه شناسی بدن، مدیریت بدن است که امروزه در میان دختران و زنان رواج فراوانی یافته است که در آن افراد با تغییر ویژگی های ظاهری بدن خود به ساخت بدن اجتماعی مبادرت می ورزند. در پژوهش حاضر عوامل اجتماعی و فرهنگی مؤثر در این پدیده با استفاده از نظریه های بوردیو، گیدنز، فدرستون، ترنر و ...

متن کامل

بررسی جامعه شناختی تاثیر سرمایه فرهنگی و ابعاد آن بر مقبولیت اجتماعی ( مورد مطالعه: شهر تهران)

مقبولیت اجتماعی را می‌توان نوعی سرمایه نمادین قلمداد نمود که یکـی از زمینـه‌هـای رشـد اجتماعی دوران کودکی است و شامل گرایش فرد به ارائه تصویری مطلوب از خویشـتن به دیگران است. کسب مقبولیت اجتماعی تمامی شئون زندگی و رفتار اجتماعی ما را در هر دو وضعیت کنش‌های اجتماعی متقابل (روابط اجتماعی) و ساختارهای بزرگتر نهادهای اجتماعی تحت تأثیر قرار داده است. مقبولیت اجتماعی و کسب آن دارای آثار فراوانی برای ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 16  شماره 3

صفحات  359- 377

تاریخ انتشار 2018-09-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023